ĐÁNH GIÁ ĐỀ THI THAM KHẢO MÔN NGỮ VĂN 2025

 

TRƯỜNG THPT PHAN CHU TRINH              TỔ KHOA HỌC XÃ HỘI

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM                  Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

BẢN NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ ĐỀ THI THAM KHẢO

TỐT NGHIỆP THPT TỪ NĂM 2025, MÔN NGỮ VĂN

1. Đánh giá chung

* Phạm vi và nội dung kiến thức

- Đề thi tham khảo có sự tích hợp phần viết đoạn văn với ngữ liệu ở phần đọc hiểu. Việc đưa ra ngữ liệu đọc hiểu và yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi đọc hiểu, vừa viết đoạn văn trình bày ý kiến từ ngữ liệu đọc hiểu giúp thí sinh tiết kiệm thời gian đọc. Điều này giúp đánh giá được kỹ năng phần đọc hiểu, đồng thời đánh giá được kỹ năng viết nghị luận văn học của học sinh.

- Bài viết nghị luận xã hội thông thường sẽ có tính phân hóa học sinh. Tuy nhiên, với đề thi tham khảo Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 này, ngay cả câu hỏi đọc hiểu số 3-4-5 cũng tương đối khó với học sinh. Về phần viết nghị luận văn học, đề thi có giới hạn số chữ (200 chữ) nên có phần nhẹ nhàng hơn so với đề thi tốt nghiệp mọi năm. Ở phần viết nghị luận xã hội, đề yêu cầu viết bài văn nghị luận xã hội 600 từ nên học sinh không cần viết dài. Thậm chí, những học sinh không học giỏi văn cũng có thể viết được đủ số từ mà đề yêu cầu bằng sự hiểu biết xã hội của mình.

2. Đánh giá cụ thể

a. Cấu trúc đề thi

- Về mặt cấu trúc, đề thi tham khảo Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 vẫn có 2 phần: Đọc hiểu và Phần viết tương tự chương trình cũ. Cụ thể, ở phần Đọc hiểu, đề thi đưa ra một ngữ liệu và yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi ở các mức độ: nhận biết, thông hiểu, vận dụng. Ở phần viết, đề thi có 2 câu, trong đó một câu yêu cầu viết đoạn và một câu viết bài.

- Điểm đổi mới trong cấu trúc đề thi tham khảo là phần viết có sự linh hoạt. Nếu như chương trình cũ câu 1 viết đoạn cố định là câu hỏi nghị luận xã hội và câu 2 yêu cầu viết bài văn là câu hỏi Nghị luận văn học thì đề thi tham khảo có sự linh hoạt hơn. Cụ thể, phần đọc hiểu nếu đã trích ngữ liệu nghị luận văn học thì phần viết bài sẽ không hỏi về nghị luận văn học nữa mà hỏi về nghị luận xã hội. Tương tự, nếu phần đọc hiểu đưa ra ngữ liệu là văn bản thông tin, văn bản nghị luận xã hội thì phần viết bài sẽ hỏi nghị luận văn học. Điều này cho thấy cấu trúc đề thi mở hơn so với chương trình cũ.

- Về phổ điểm, trước đây phần đọc hiểu chiếm 3 điểm, phần viết 7 điểm, trong đó viết đoạn NLXH 2 điểm, viết bài NLVH 5 điểm. Với đề thi tham khảo, câu hỏi đọc hiểu được tăng cường với 4 điểm. Phần viết chiếm 6 điểm, trong đó viết đoạn văn 2 điểm, viết bài văn chiếm 4 điểm.

b. Nội dung, mức độ nhận thức

- Đề tham khảo Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 bám sát yêu cầu cần đạt của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, đảm bảo tiêu chí về chọn ngữ liệu, ma trận câu hỏi. Với chương trình cũ, ngữ liệu đọc hiểu thường rơi vào những nội dung tương đối quen thuộc như: Phẩm chất cần có của thanh niên hay những vấn đề thời sự gần gũi. Còn ở đề thi tham khảo, ngữ liệu phần đọc hiểu rất hay và đậm chất văn chương. Tuy nhiên, có thể thấy rằng, một đoạn thơ về Hà Nội sẽ không khó với những học sinh ở thành thị, nhưng với học sinh vùng nông thôn, vùng sâu xa, chưa ra Hà Nội bao giờ thì sẽ gặp khó để hiểu sâu văn bản.

- Trong đề thi tốt nghiệp THPT mọi năm, phần viết bài là câu hỏi Nghị luận văn học. Trong khi đó, phần viết bài ở đề thi minh họa lại ra nghị luận xã hội. Câu nghị luận xã hội hỏi về kiến thức xã hội nhưng vẫn kiểm tra được cách viết văn của học trò tương đối hợp lý. Đồng thời, tránh được tình trạng học vẹt, học tủ của nhiều năm trước - khi phần viết bài thường là câu nghị luận văn học với ngữ liệu trong SGK.

- Phần đọc hiểu trong đề minh họa tăng 1 điểm, tạo cơ hội cho học sinh “kiếm điểm”. ở những câu trả lời ngắn. Số lượng câu hỏi đọc hiểu tăng 1 câu, vấn đề được hỏi xoay quanh đặc điểm hình thức, nội dung và liên hệ vấn đề với thực tế. Về cơ bản không có điểm khác biệt lớn các loại câu hỏi trong đề thi những năm trước đây. Tuy vậy, đề mới sẽ xuất hiện thêm các câu hỏi về đặc trưng thể loại, các câu hỏi yêu cầu học sinh phải vận dụng, liên hệ với thực tiễn.

c. Dạng câu hỏi và đáp án (đối với các môn thi trắc nghiệm)

Trên đây là bản phân tích, đánh giá đề thi minh họa tốt nghiệp THPT năm 2025 môn Ngữ văn./.